Ertuğrul Özüaydın

Bilgi özgüvendir. Hiçbir durağan yanı yoktur. Sürekli değişimden ve değişenden yana olmuştur. Her zaman, her yerde ve her koşulda toplumsal yapıyı güçlü kılar. Bizim enerjimize ortak olur. Gücüyle hep öndedir. Aynı ölçüde yaşamda ortaya çıkan değişimi ve yansımasını görebiliriz. Yerleşmiş kabul edileni değiştirir, dönüştürür. İşleyen bir olgudur. İki ateş arasında karşılık bulan ve karşılık verendir. Bir noktadan bir noktayı birleştirendir. Yaşayışımızdaki gereksinimlere ve koşullara bağlı kalarak evrilir. Birbirini izleyen evreler bilginin tarihsel sürecini açıklar. Öncesinin belirleyici çizgisini ve niteliklerini taşır. Bütün ayrıntıları içinde yaşatan ve bunları birleştirip, yeni yerine taşıyan ilişkiler bütünüdür. Teknik olarak hem birleştirici hem de ayrıştırıcı içeriğe sahiptir. Çözümlemeye ulaşırken hangi yaratıcı yanını kullanacağını koşullar belirler. Kendini gösteren gelişmeler doğrultusunda bir yol izleyecektir. Sürekli arayışa yöneltir. Birikimini de büyük ölçüde bu etkenler besleyecektir. Hepimiz bilmenin gözüyle bakarız dünyaya. Bir güzellik gibidir bilgi, böle böle paylaşılır. Bir gerçeklik gibidir, toplaya toplaya çoğaltılır. Bu anlayış bizi yaşadığımız çağa ulaştırır. Edindiği bilgileri kullanarak insanoğlu yeni bilince ulaşır. Geçmiş birikimi yeni biçim alır, çağıyla özdeşleşir ve tutarlılık kazanır. Sonuçlar geçerli olduğu sürece bilginin doğruluğu tartışılmazdır. Çağımızda bilgisayar teknolojisinin geldiği nokta böyle bir çabanın sonucudur. Bilim, gerçeklerini yararlı bir biçimde kullanıcılarına aktarma ereğine ulaşmıştır. Artık yeni çağ bilgi yoludur. Önümüze başka deneyim alanları açacaktır.

Bilginin varlığı bilimsel güçtür. Bilgisayar yalnızca bir sonuçtur. Bilginin geçmişteki birikimlerinden kaynaklanan deneyimlere ulaşması ve varılan noktada yeni bilginin ortaya çıkışıdır. Gerçekleşen işleviyle burada kalmayacaktır. Çünkü bilim teknolojidir. Koşulları yaratan ve koşullar içinde yeniden yükselişini gerçekleştiren olgudur. Açıkçası ulaşılan bilginin yaşama geçirilmesidir. Bilgi bir başına kuru ve ruhsuzdur. Toplam değerin yaratıcısı bilimdir. Görülmesi gerekeni yüzeye çıkarır. Bununla bir anlam bütünlüğü sağlar. Bu nedenle, bilim gerçektir ve temel öğesi bilgidir. Aralarında doğal, kopmaz bir bağ vardır. Bilgi araştırılan ya da üretilen bilimin içinde yer edinip yerleşir. Orada kendi içine kök salar gibidir. Küçük bir toprak parçası olan bahçe, bahçede yer bulan mor menekşelerdir. Bahçede kök salar ama bahçeden öte toprağı sever. Bilgi ve bilim  bakışımlıdır. Bilimdir yer gök, okyanus, dünya, uzaydır. Ne, neden soruları için uzamdır bilim. Bilginin sınanmasıdır. Bilim, bilgisayar, tablet, telefon, internet değildir. İçerikleri bağlamında düşünürsek; bilgiyi destekleyen bilimsel işlevleri ile yeni sonuçlar geliştirme ve uygulama alanıdır. Bilgiyi gün ışığına çıkarabilen bilimsel çalışmalar, görülmesi gerekeni göstermeye, bilinmesi gerekenin bilinmesini sağlamaya yönelik çalışmalar yapar. Sonsal görünümü ortaya koyar. Amaç insanlığın yararınadır. Buna ilişkin genelleştirilmiş kanıları ve bilimsel kanıtları vardır. Düşüncesini açık seçik biçimde ortaya koyacak donanıma sahiptir. Bilimin konusu olan bilgiyle arasındaki bağ kopmaz. Dış dünyayla doğrudan etkileşimin önünü kapatan bilişim ve iletişim araçları değil, onu kullanan kişinin onun buyruğuna girmesidir.

Bilmek kurtuluştur. Bilgi ve bilimin yarattığı teknolojinin bireyle uyumluluğu, toplumla bireyin arasında bir engel oluşturmamalıdır. Bilmek eylemdir. Uzun sorgulama, düşünme süreci ve deneyimler sonucunda elde edilir. Bilmek, tüm kararların, değerlendirmelerin ve yargıların bileşenidir. Bilginin düşüncelerimizle özdeşleştirilmesiyle biçimini tamamlar. İnsanın yaptığı şey ya da yapması gereken daha değerli bilgiye ulaşmaktır. Olaylar ve nesneler karşısında yeniliğe açık düşünceler geliştirmektir. Bilmek ilerleyiştir, bilgiyi uygarlığa taşımaktır. Kendi bireysel denemelerimiz, görüş ve yorumlarımız bilgiyi yoğurup, biçimlemek yolunda yeterli kalmayabilir. Öğrenme ve bilgilendirmeye açık olmak öğrendiklerini kişisel deneyimleriyle irdelemek adına önemlidir. Bilgi büyür, yaşama dönüşür. Niçin, nasıl sorularına yanıtlar bulmaya yöneltir. Bize yeni kapılar açar, meraklı kılar. Açtığımız her kapı başka bir merak kapısına çıkar. İnsana yaşama sevinci, coşkusu veren bir şeye dönüşmüş olması şaşırtıcı ve bir o kadar da düşündürücü sayılmalıdır. Her şey içinde yetiştikleri ortamın çelişkileri etkileri gözüyle çağına bakar. Dijital dünyaya açılan çağımızın insanı, geldiğimiz noktada, bir denektaşı konumundadır. En azından benim ülkemde böyle olduğunu görüyorum. Çevremiz teknolojik araçların tutsağı olmuş kalabalıkla çevrili. Kendini varettiği sanal ortamın bağımlısı olmak onun teknolojiye yanlış yorumlar getirmesi nedeniyledir. Teknolojiyi algılama süreci ancak doğru kullanıldığında uygulama ve bilgi açısından değerli olacaktır.

Gelgelelim teknolojinin insanlığın yaşamında yeni bir yön açması, bireyle arasındaki güçlü etkileşimin ortaya çıkardığı sonuç; onu kendisine bağımlı kılmak oldu. Oysa bilgi, bilim özgürlüktür. Akıllı telefonların aklına yenik düşenler, giderek onun tartışılmaz egemenliğini kabul etti. Biliyorum bununla 'beğeni' toplayamam. Söylemek istediğim, böylesi nesnel gerekliliğin sanal dünyanın varlığını yadsımak da değil. Onu engelleyerek güdük bırakamayız. Ama şunu unutmayalım ki akıllı telefon kullanımında Avrupa'nın birincisiyiz. Yaşamın, düşlemin yerini alması hiç güzel değil. Ben bilgisayarlaşmak istemiyorum. İnsanları yalnızlaştırdığını kabul etmek gerek. Toplumsal yaşam ve yapıda köklü değişimi gerçek kılan sanal dünyayı eğlencelik görmek de bilimsel saygınlığını düşürür. Bu konuda ölçülü olmayı, birbirleriyle konuşan, yüz yüze gelebilen toplumsal ilişkileri seviyorum. Sanal hastalıklar yaratmanın çağımıza hiçbir yararı olmayacaktır.