Dil Derneği İzmir Temsilciliğimizin Konak Belediyesi ile birlikte hazırladığı, Cumhuriyetin 100. yılını, Dil Bayramının 91. yılını kutlama etkinliklerinden “Cumhuriyetimizin 100. Yılında Atatürk Devrimi, Dil Devrimi ‘Çağlar Aşan Türkçe’ " açıkoturumu gerçekleştirildi.

Yazar-çizer Cihan Demirci, yazar-araştırmacı Dr. Efdal Sevinçli, eğitimci Düriye Ayyıldız'ın konuk olduğu etkinlik 21 Ekim 2023 Cumartesi günü 14.00 - 16.00 saatlerinde Konak Belediyesi Türkan Saylan Kültür Merkezinde Dil Derneği üyeleri, Türkçe dostları ve İzmir halkının katılımı ile yapıldı.

Etkinlik Dil Derneği İzmir Temsilcisi Gürsel Gezen'in konuklara hoş geldiniz konuşması ile başladı.

Gürsel Gezen; Dil Derneğinin, yurttaş olarak herkesin “Atatürk Devrimi”ni Cumhuriyet kazanımlarını koruma, geliştirme, geleceğe taşıma görevi olduğunu; Atatürk'ün “Çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkmak” hedefine ulaşma, geçme gerekliliğini anlattı. “Aydınlanma, Çağdaşlaşma Devrimi” ilkelerine uygun, bilimsel eğitime, kurucu değerlere vurgu yaparak, Cumhuriyetimizi de Türkçemizi de gelecek çağlara taşıma umudunu koruduğunu söyledi. Etkinliğe katılan ve destek olanlara teşekkür etti.

Düriye Ayyıldız; “Çağlar Aşan Türkçe” açıkoturumunda; etkinliğin Cumhuriyet değerleri, Atatürk'ün Dil Devrimi ilkelerine uygun olarak 2001 yılından başlanarak, yazar Hidayet Karakuş'un öneri ve öncülüğünde başlatılan İzmir Türkçe Günleri, İzmir Dil Derneği çalışmalarına değinerek, özellikle Konak Belediyesi işbirliği ile yapılan etkinlikleri, çalışmaları, başarıları, ödülleri anlattı. Açıkoturumunun konuklarını tanıttı.

Efdal Sevinçli; Dil Devrimi, Yazı (Harf) Devrimi süreçlerini, o günden bu güne Türkçemizin geçirdiği olumlu-olumsuz değişimleri anlattı. Özellikle adlar, soyadlarda yaşanan durumlara değindi. Türkçenin kökenlerinden getirdiği belli başlı Türkçe adları bırakan insanlarımızın Farsça, Arapça adları yeğlemesini, yarattığı sorunları -dünden bugüne- Dil Devrimi ile seçilen adları, özellikle soyadları, bu adların kökenbilgisini, bu bağlamda yapılan sözlük, derleme, tarama çalışmalarını değerlendirdi, Atatürk'ün yakın çevresindeki arkadaşlarına verdiği soyadlarını, hasta iken bile Geometri terimlerine Türkçe karşılıklar kitabından (Türkçeye kazandırmasının öneminden) söz ederek konuşmasını bitirdi.

Cihan Demirci; Türkçenin varsıllığı ile tanışmasını, sözcükleri, eğretilemeye başlamasını -aile, mizah dünyası, yazar-çizerler- yaşadığı olaylara, öykülere bağlayarak anlattı.

Babasının, yaşadığı çevrenin, (Aziz Nesin, Gırgır Dergisi -Oğuz Aral-, GÜM Müjdat Gezen, Sadık Şendil, Haldun Taner, Kandemir Konduk, Ümit Yaşar Oğuzcan, vb) mizah (gülmece) yolculuğunun, okuduğu okulların, İstanbul'un kişiliğinin, sanatçı kimliğinin oluşumundaki yerini, önemini vurguladı.

 Cumhuriyetin 100. yılında Türkçe, Cumhuriyet değerleri, aydınlanma gibi konularda “Aydın” sorununu; 25-30 sözcük ile konuşan insanımızın içinde bulunduğu çelişkiyi “Güldür Güldür” TV izlencesi örneklerine dayanarak canlandırdı.

“100. yılı kutlamaktan kaçan, kaçınan bir yönetim anlayışına karşı her zamankinden daha güçlü, daha uyanık olmalı... devrimleri, ses bayrağımız Türkçemizi, Cumhuriyet değerlerimizi korumalı, kollamalıyız, başka bir seçenek yok,” dedi.

100. yılına ulaşan Cumhuriyetimizin 10. yılının coşkusunu yaşayamadığımızı, bir yurtsever olarak içinde bulunduğumuz karanlığı da Atatürk Devrimlerinin ışığında aşacağımız umudunu koruduğunu, üstümüze örtülen karanlık çukurdan da ilkeli, bilimsel çalışmalarla kurtulacağımızı belirtti.