Yayın Yönetmeninden

DERGİ, DERGİLER

Bütün yıl boyunca on iki sayı, altı sayı ya da dört mevsim dört sayı çıkan, çıkacak süreli yayınlar, meraklısının yaşamında ayrı bir yer tutar. Sözgelimi otomobil sevdalıları otomotiv dergilerini, moda tutkunları moda tasarım dergilerini ilgiyle izlemekten geri durmazlar. Onları gelecek ay, gelecek sayı, yeni haberler, yeni konular beklentisiyle bekler görürsünüz Dergiyle aralarında ilgi alanları çerçevesinde kurulan bağ yıl içinde sürüp gidecektir. Bu özel bir seçimdir. Meraklı merak eder. Gençliğin dünden bugüne izlediği müzik dergileri anlatılanlara güzel bir örnek değil midir ki? Bilindiği gibi satışları sayıca önemli rakamlara ulaşmıştır. Müzik rüzgârının etkisi, top 10, yıldızların özel hayatları gibi konular yıllardan beri gençliği sarıp sarmalıyor. Belki bu satırları okuyan birçok kişinin aklından böyle bir dergiyi okumak, izlemek geçmeyebilir ama bu dergiler hayatımızda var. Ve olmaları da gerekir. Kişilerin ve toplumun çeşitli konulara merak duyması nedeniyle karşılaştığımız değişik türde ve içerikte dergiler öylesine de çok. Örnekleri saymakla bitmez. İşte bu dergilerin niteliği toplumun ve insanımızın yüzünü yansıtması açısından  ayrıca önemlidir.

Dergiler, kendi okuruna dergi çıkarttığına göre okurunu ilgilendiren konuları işlemesi de kaçınılmazdır. Okur gerçeğini görmeyen, göremeyen yayın organları gün gelip körleşecektir. Dergici, izlediği çizgiden uzaklaşmak istemez; orası okurun, yazarın ve yayıncının ortak tema çizgisidir. Sizi biraraya getiriyor, birleştiriyordur. İşte bu nedenle bildiğiniz gibi yapamazsınız yazıp, çizerken dilediğiniz gibi davranamazsınız. Okur eleştirilerini ve dergi çevresinin beklentilerini göz önünde tutarsınız. Dergicilik, okurla yazarın aynı kaynaktan akışını sağlama çabasıdır. Burada bizim gibi yazın dergilerinde deneme, şiir, öykü, makale türünde pek çok öğe devreye sokularak aynı akış sağlanmaya çalışılır.

Dergi için nereden yola çıktığınızı unutamazsınız. Hangi vadilerden geçip hangi sulara karıştığınızı bilerek boşluklara akarsınız. Sürdürülen süreli yayınların kökeninde bu çabanın izlerini görürsünüz. Birlikte yürüyorsanız daha ileri gitmek olasıdır. Güzel ve iyi bir şey yaptığınızı bu çabanın olumlu sonuçlarıyla tartabilirsiniz. Duygu ve düşüncelerinizi olumlayan tartışmalar daha ileri adımlar için gücünüze güç katacaktır.

Bir dergi yazıp çizdikleriyle yarar sağlamak amacını güderken, düşünce ve deyişleriyle okuruna ulaşır. Bu amaç çevresinde toplanan yazın, kültür, sanat dergileri çağın gereksinimi olarak görülmelidir. Aynı zamanda memleket şiirinin, yazınının ne yönde aktığını gösteren güncel belgelerdir. İçinde bulundukları dönemin koşullarına bir biçimde öncülük ederler.

Bütün bu dergiler kendi anladıkları anlamda konularına katkı vermeyi sürdürüyorlar. Buradan baktığınızda hangisinin hangi yönde aktığını, nereye ulaştığını görmek de olanaklıdır. Ürünlerinin sesiyle nerede ne kadar etkili değerler yarattığını anlayabilirsiniz. Böyle bir çaba yazın dünyasına katkı vermek inancıyla genişler. Emeğin gücü amaca süreklilik kazandırır. Gerçekten düşünsel çizgileri bulunan ve duyarlı yaklaşımları olan dergilerin tutarlılığı kendini başka bir yere taşıyacaktır. Boyu posuyla girdiği çevrede hayranlık uyandırır. İçinde bulundurduğu öykülerin, şiirlerin omurgası güzel bir kadının dik ve narin duruşu kadar gösterişlidir. İlgi dediğimiz, okurda uyandırdığı derin okuma zevkidir. Bu nedenle dergi, içeriğiyle doğrudan doğruya kendisidir. İçindekileri tek tek ele aldığımızda tam ve eksik olan hemen açığa çıkacaktır. Yeterlilik ve yetersizlik kolaylıkla seçilebilir.

Bununla beraber sözcüklere nasıl sözcükler karşılık gelirse, dergilere de ancak dergiler karşılık gelir. Günü kovalayan, günü anlatan, değerlendiren çok önemli işlevleriyle yazın dünyasında ayrı bir alan kaplarlar. Ülkenin bütünü içinde gelişip serpilirler ya da küçülürler. Dergilerin ateşli seslenişlerini buradan duymak gerek. Seslerini işiten yalnızca seslerini duymak isteyen okurlarıdır. Ne var ki biçimleri, yoğun içerikleri zamanın içinde önemli bir görevi yerine getirmelerine karşın karşılığını bulmamaktadır. Çünkü yeterince okurları yoktur. Konusu başka bir yazının içinde anlatılması gerekse de yazın, kültür, sanat dergilerinin gereken ilgiyi görmediğini söylemek isterim. Çoğu meraklısı da ne var ne yoku merak edip izlemez. Haksızlığa uğramış emeğin derlenmiş ve yayınlanmış biçimi işte bu dergilerdir. Ne yazık ki Türk halkı kültür, sanat, edebiyat dergilerimize kayıtsızdır. Şimdi böyle bir derginin yayın yönetmenliğine getirilmekle büyük ölçüde haksızlığa uğrayacağımı biliyorum. Biliyorum ki Çağdaş Türk Dili Dergisi'nin benden önceki yayın yönetmenleri ve başkaları da uğradıkları haksızlıkla birbirlerinden ayrı değildir. Bununla beraber bir yazınsever olarak borçlu olduğum dil ve yazına elimden gelen katkıyı vermeye çaba göstereceğim.