AnaSayfa Kuruluş: 22 Nisan 1987
Dil Derneği, Bakanlar Kurulunun 24.07.2002 tarih ve 2002-4812 sayılı kararı ile kamu yararına çalışan dernektir.
 
81. Dil Bayramı (26 Eylül 2013)

       81. Dil Bayramını, 26 Eylül 2013'te Ankara, İzmir ve Bursa 'da, 28 Eylül 2013'te Ayvalık'ta düzenlediğimiz etkinliklerle coşkuyla kutladık.
      26 Eylül 2013'te Ankara'da Anıtkabir'de Atatürk'e saygı sunumuyla başladığımız bayram kutlamamızı, Çankaya Belediyesi ile birlikte düzenlediğimiz, Dil Derneği Ömer Asım Aksoy Ödülünü, Dil Derneği Kerim Afşar Ödülünü ve onur ödüllerimizi sunduğumuz 81. Dil Bayramı Töreni izledi.
      İzmir ve Bursa'daki temsilciliklerimiz Dil Devriminin 81. yıldönümünü, 26 Eylül 2013'te öğrencilerin katılımıyla düzenledikleri bayram etkinlikleriyle kutladı. 81. Dil Bayramı, İzmir Temsilciliğimizin Ayvalık Belediyesi ile gerçekleştirdiği bir oturumla Ayvalık'ta da kutlandı. (Ayvalık'taki etkinliğin ayrıntıları için tıklayınız.)

ANITKABİR'DE ATAMIZA SAYGI SUNUMU

      Dil Devrimiyle özgürleşen Türkçenin bayramını kutladığımız 26 Eylül 2013'te dilseverlerle, üyelerimizle Anıtkabir'de Atamıza saygı sunumu için buluştuk.

      Dil Derneği Başkanı Sevgi Özel, anı defterine yazdığı satırlarda Ulu Önderimize şöyle sesleniyordu: "Görüntü bulanık. Ülkemizin, ortak dilimiz Türkçenin bağımsızlığı için kaygılıyız. Ancak 'kul' değiliz. Atatürk'e, evrensel değerlere bağlı yurttaşlarız. Laik cumhuriyete sahip çıkacağız; karşıdevrime yenilmeyeceğiz!"

81. DİL BAYRAMI TÖRENİ (26 Eylül 2013, Ankara)

      Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezindeki 81. Dil Bayramı töreni, Dil Devrimini başlatan, cumhuriyeti kuran ve yaşatan tüm devrimcileri andığımız saygı duruşuyla başladı. Bayramımızı, "Türkiye Aydınlığa Yürüyor! Türkçe Ussal, Bilimsel Olanla Yürüyor!" savsözüyle kutladık. 

 

      Bayram törenimizi, sesini yıllarca TRT mikrofonlarından işittiğimiz değerli sunucumuz Elçin Temel'in güzel, akıcı Türkçesi renklendirdi. Çağrımızı kabul edip törenimizi sunan, bize Türkçenin müziğini dinleten Elçin Temel'e teşekkürlerimizi, başkanımın elinden sunduğumuz bir anmalıkla ilettik.
      Törenimiz, 15 Ekim 2008'de yitirdiğimiz ozanımız Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın Türk Dil Kurumu Koçaklaması'ndan dizelerle başladı.

Elçin Temel

      Başkanımız Sevgi Özel açış konuşmasında, 2013 yazında yitirdiğimiz gençleri, düşünceleri uğruna can veren, zindanlarda tutsak edilen aydınlarımızı anıyor, şöyle diyordu: "Dil Bayramında üzgünüz, öfkeliyiz; ancak baskıyla, zulümle karşıdevrimi kabullenecek değiliz. Direneceğiz!" (Açış konuşmasının tümü için tıklayınız.)

               

Ayfer Yüksel
             

Sevgi Özel

      Törenimizi, çok sayıda kitle örgütünün katkıları, katılımıyla düzenledik. Katılımcı kuruluşlar adına söz alan Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Ankara Şubesi Başkanı Ayfer Yüksel ise Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarının ortak iletişim aracı Türkçemize yapılan saldırılar karşısında Türkçeye sahip çıkma çağrısı yapıyordu. (Açış konuşmasının tümü için tıklayınız.)


                     Bülent Tanık

      Çankaya Belediye Başkanı Bülent Tanık açış konuşmasında özlemlerimizi dile getiriyordu: ""İnanıyorum ki hepimizin ufkunda daha yaşanılası bir dünya, bir coğrafya, bir Türkiye var." (Açış konuşmasının tümü için tıklayınız.)
      Belleklerimizden silinmeyen Cumhurbaşkanımız Ahmet Necdet Sezer başta olmak üzere üyelerimizin, kuruluşların iletileriyle, çiçekleriyle varsıllaşan gecemize Eğitimci-Yazar Emin Özdemir de iletisiyle katıldı:

      "Yaşamını Türkçenin özleşmesine, kendi öz değerlerine kavuşmasına adamış bir dil emekçisi olarak 81. yılda şu gerçeği bir kez daha vurgulamak isterim: Dil Devrimi, Cumhuriyetimizi, ulusal varlığımızı besleyen ana damarlardan biridir. Bugün ülkemizin yazgısına egemen olan güçler, bu damarı tıkama, Cumhuriyet aydınlığını köreltme çabası içindeler. Bu gidişe karşı durma bilinciyle donanmış tüm dilseverlerimizin bayramını kutlarım."

DİL DERNEĞİ ÖDÜLLERİ

      Açış konuşmalarının ardından Türkçemizin ustalarını saygıyla andığımız ödül törenlerine geçildi. 30 Ekim 1993'te yitirdiğimiz Ömer Asım Aksoy'u, ölümünün 20. yıldönümünde Aksoy Ailesi ile Dil Derneği'nin birlikte düzenlediği Dil Derneği Ömer Asım Aksoy Ödülü töreninde saygıyla andık. 2013'te öykü dalında düzenlenen ödüle Ömrün Yazı adlı yapıtıyla Berat Alanyalı değer görüldü. (Törenin ayrıntıları için tıklayınız.)
      26 Eylül 2003'te yitirdiğimiz, Türk tiyatrosunun usta oyuncusu, yönetmeni Kerim Afşar'ı ise Dil Derneği Kerim Afşar Ödülünü sunduğumuz törende, ölümünün 10. yılında saygıyla andık. Bu yılki ödülü, Yargıtatör adlı oyunuyla Mustafa Balbay kazandı. (Törenin ayrınt
ıları için tıklayınız.)

GÖNÜL BORCUMUZ: ONUR ÖDÜLLERİMİZ

      Şair Ali Yüce'nin Dil Savaşları başlıklı şiirini, Türkçenin büyük ozanı Nâzım Hikmet'in "Dil yürüyor; yürüyenin önünde durulmaz," seslenişini dinledikten sonra onur ödülleri törenine geçildi. Düşünceleri, yapıtlarıyla; aklın öncülüğü ve bilimden yana ödünsüz tutum ve eylemleriyle yürüyen aydınlarımıza gönül borcumuzu ve teşekkürlerimizi simgeleyen 81. Dil Bayramı Onur Ödüllerini Sevgi Özel ile birlikte konuklarımız sundular.

 Sevgi Özel, Bülent Tanık     Necdet Adabağ

      İlk onur ödülümüzü, derneğimizin ilk günlerinde üyemiz olan Bülent Tanık'a sunarken Çankaya Belediyesinin tüm emekçilerine de gönül dolusu teşekkürlerimizi ilettik. İtalyan dili ve yazını bizlere öğreten, çevirileriyle Türkçemize güç katan Prof. Dr. Necdet Adabağ'ın ödülünü S. Özel ile B. Tanık sundular. Adabağ teşekkür konuşmasında Türkçenin neferi olmaktan övünç duyduğunu dile getirdi. (Konuşmanın tümü için tıklayınız.)
      Günümüzün önde gelen şairlerinden, İngiliz Dili ve Edebiyatı Profesörü Cevat Çapan ödülünü S. Özel ile B. Tanık'tan aldı. Prof. Dr. Cevat Çapan, duygularını şu sözlerle aktardı:

      "Aranızda olmak büyük mutluluk. Hem bu bayramı kutlamaktan, hem bu bayrama katılamayan, ama kalbimizde yaşattığımız, birlikte nefes aldığımız arkadaşlarımızı anmaktan büyük sevinç duyuyorum. Biraz önce Nâzım Hikmet’i andık. Onunla Paris’te, 1962’nin sonunda karşılaştık. Kitap imzalıyordu. Bize kitabını imzalarken 'Siz, burada ne yapıyorsunuz' diye sordu. 'Ben,' dedim 'İngiltere’de doktora çalışmaları yapıyorum. Eşim de Cambridge Üniversitesinde Türkçe okutmanlığı yapıyor.' Nâzım, 'Ah,' dedi 'çocuklar, dilimiz ne kadar güzel. Öğretin, öğretin dilimizi!' Sonra 'Size iki çiçek yapayım' diyerek imzaladığı kitaba iki çiçek çizdi. Şimdi, o çiçekleri sizlerle paylaşmanın mutluluğunu yaşıyorum."
Cevat Çapan

      Çocuklara Türkçenin güzelliklerini öyküleriyle, oyunlarıyla yaşatan yazarımız Ayla Çınaroğlu onur ödülünü Dil Derneği Asbaşkanı Prof. Dr. Sedat Sever'den alırken dil konusunda bir ödül almaktan büyük onur duyduğunu söylüyordu; Sever ise kendisine şöyle seslendi: "Çocuklarımızın yüreklerini ve belleklerini daha nice öykülerle, şiirlerle, romanlarla süslemeniz, bezemeniz dileğiyle..."
      Kılı kırk yararak araştırıp yazan, kitaplarıyla bizi tarihimizle buluşturan, gazeteciliğiyle genç kuşaklara örnek olan Orhan Karaveli'ye ödülünü S. Özel ile S. Sever sundular. Karaveli'nin duygu yüklü konuşması, törenimizin unutulmaz anılarından biriydi. (Konuşmanın tümü için tıklayınız.)

     Ayla Çınaroğlu, Sedat Sever    Orhan Karaveli

      "Kimya Güzeldir" diyerek bilimi sevdiren, pek çok kimya terimini Türkçeye kazandıran Doç Dr. Ömer Kuleli ödülünü Onursal Başkanımız Prof. Dr. Şerafettin Turan'dan alırken duygularını dillendiriyordu: "Bu ödül bana bir tür çuvaldız gibi olacak; en yumuşak yerime batan bir çuvaldız: Kalk bir şeyler daha yap!”
      Oyuncu, yönetmen, "Sanata Evet" çağrısına yüreğini katan TOBAV Başkanı Tamer Levent törenimize katılamadı; ödülünü alan TOBAV Genel Başkan Yardımcısı Nihat Kahraman, Levent'in teşekkürlerini ve bayram kutlama iletisini aktardı.

     Ömer Kuleli   Nihat Kahraman

      Yazdığı çocuk kitaplarına çizimleriyle can katan, çocuklarımızın düş dünyasını varsıllaştıran Ümit Öğmel'e ödülünü Ş. Turan sundu. Öğmel, bizlere şöyle seslendi: "Ulusal egemenliğimizin ana damarlarından olan Türkçemizi özenle koruyup geliştiren başta büyük devrimci Gazi Mustafa Kemal Atatürkümüz olmak üzere tüm bilim, kültür, sanat ve edebiyat emekçilerimize sonsuz teşekkür, sevgi ve saygılarımı sunuyorum. Dil Bayramımız kutlu olsun! Ses bayrağımız Türkçemiz asla yere düşmesin!"

     Coşkun Özdemir   Ümit Öğmel

      Türk Devriminin önemini, deneyimlerini yapıtlarına aktararak vurgulayan tıp doktoru, sinir ve kas hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Coşkun Özdemir'e ödülünü Mustafa Gazalcı sundu. Yeni kitabında "Yaşadım, Gördüm, Yazdım" diyen Özdemir, anılarını bizimle de paylaştı. (Konuşmanın tümü için tıklayınız.)

      Elçin Temel'in "Bıçak sırtında yazılar yazıyor; ince ve sınırsız mizah duygusuyla hayranlık uyandırıyor," sözleriyle betimlediği Gazeteci Yılmaz Özdil'in ödülünü, Hürriyet Ankara gazetesinden Oğuz Demir'e S. Özel ile B. Tanık sundular.

Sevgi Özel, Oğuz Demir, Bülent Tanık

      Elçin Temel'in "Buradaki töreni Özdil'e nasıl aktaracaksınız" sorusu üzerine Demir "Burada öylesine donanımlı kişiler var ki onları ilgiyle dinledik; çok bilgilendik, öğrendik, aydınlandık diye anlatacağım" dedi.

      Dikili Belediye Başkanı Osman Özgüven, 25 Eylül 2013'teki mahkemesinin ardından ne yazık ki törenimize katılamadı. Onur ödülünü, dostları Sevgi Özel ile Bülent Tanık kucakladılar.
      Özel, Özgüven için şunları söyledi:

 Sevgi Özel, Bülent Tanık

      "Biz 1987’de Dil Derneği’nin kurduk, 60 gün sonra kurulması sakıncalı derneklerden sayıldık. Yargılanma süresinde ilk kez bize bir belediye kapılarını açtı. Bizi oraya Bülent Tanık taşıdı. Osman Özgüven Dikili’nin bütün sokaklarına Dil Derneği afişleri astı. Daha sonra da üyemiz oldu ve elini hiç çekmedi." Tanık ise Özgüven'e ilişkin duygularını şöyle aktardı: "Dil Derneği’nin çabalarına kurulduğu günlerden bu yana yılmaksızın destek veren Osman Özgüven’in selamlarını getirdim. 1984’te Dikili Belediye Başkanı seçildikten sonra, 12 Eylülün baskılarına karşı direnerek Türkiye’nin aydınlarının buluştuğu bir vahayı inşa etti. Osman Özgüven, belediyeyi halkın örgütü olarak görür; bu yüzden belediyeyi kayırmak ister. Özgüven, belediyeyi bir ticari kuruluş olarak gören anlayışın yasalarınca yargılanmaktadır; ama onun kamu yararını gözeterek yaptıkları halkın vicdanında meşrudur. Belediyeleri halkın örgütü olarak yeniden kuracağımız günlere ulaşacağımıza inanıyorum."

     Kaya Türkay   Sedat Yaşayan

      Atatürk'ün Türk Dil Kurumu'nun Terim Kolunda başlayan çalışmalarıyla terimlerin Türkçeleştirilmesine büyük emek veren Prof. Dr. Kaya Türkay'a ödülünü S. Özel ile B. Tanık sundular. Dil Devriminin ışığında gelişen Türkçenin sevdalılarından Türkay, Dil Derneği'ne teşekkür ettiği konuşmasında "Bu ödülü ailemle paylaşıyorum," dedi.
      Çoğumuzun bulmacalardan tanıdığı, yayımlanmış bütün sözlüklerin bilgisini taşıyan Dilci-Sözlükçü Sedat Yaşayan ödülünü S. Özel ile B. Tanık'tan aldı. Sözlüklerimize, sözcük dağarcıklarımıza katkılarından ötürü gönül borcumuzu sunduğumuz Yaşayan, tüm dilseverlere teşekkür ettiğini söyleyerek duygularını dillendirdi.

       Bayram törenimiz, 82. Dil Bayramında buluşmak üzere ağırlama ve klasik müzik dinletisiyle sona erdi. Etkinliklerimize katkılarından ötürü Çankaya Belediyesine, katılımcı kuruluşlar Cumhuriyet gazetesi ile Arkadaş Yayınevi, Atatürkçü Düşünce Derneği, Bilgi Yayınevi, Cumhuriyet Kadınları Derneği, Cumhuriyet Kültür ve Tanıtım Vakfı, Çağdaş Gazeteciler Derneği, ÇYDD Ankara Şubesi, Çınar Yayınları, Devlet Tiyatrosu Opera ve Balesi Çalışanları Yardımlaşma Vakfı (TOBAV), İsveç Atatürkçü Düşünce Derneği, Kavaklıdere Dayanışma ve Güzelleştirme Derneği, Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı, Toplumsal Dayanışma Gönüllüleri Derneği, Tunçbilek Reklam, Türk Hukuk Kurumu, Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı ve Ulusal Eğitim Derneği'nin yöneticilerine ve üyelerine içtenlikle teşekkür ediyoruz.

 

 
BAŞYAZI
ÇAĞDAŞ TÜRK DİLİ
Mart 2024 - 433. Sayı
TÜRKÇE SÖZLÜK
YAZIM KILAVUZU
 
     
facebook twitter